SAÇKIRAN NEDİR VE NEDEN OLUR

Alopesi areata veya saçkıran; saçlı deride demir para büyüklüğündeki belirli yerlerde veya saçlı derinin tamamında görülebilen ve tutulan bölgede saç dökülmesiyle sonuçlanan otoimmün bir deri hastalığıdır. Temel olarak vücudun kendi bağışıklık sisteminin saç kökündeki foliküllere saldırması sonucu gelişen alopesi areata; ilk başta oldukça sınırlı bir bölgede gelişebildiğinden fark edilmesi güç bir sağlık sorunudur.

Ataklar hâlinde tutulan bölgelerin çoğalmasıyla, ayrı ayrı etkilenen alanlar uzun dönemde birleşip geniş saçsız alanlar ortaya çıkabilir. Bu durum tüm saçlı deride de ortaya çıkabilir ve alopesi totalis adı verilen, tüm saçın kaybı görülebilir. Alopesi universalis türünde ise yüzdeki kaş, kirpik ve sakal gibi kıl kökleri de etkilenir. Hastalık, ataklar hâlinde saç kaybı ve saçların geri uzaması şeklinde uzun dönem devamlılık gösterir. Bulaşıcı değildir.

Saçkıran Neden Olur?

Alopesi areatanın tam olarak neden geliştiği bilinmemektedir. Araştırmalar, vücudun bağışıklık sisteminin saç köklerini yabancı olarak algılayıp saldırmasının hastalık gelişiminde etkili olduğunu göstermiştir. Saç köklerinin zarar görmesi sonucunda tutulan bölgede saç kaybı yaşanırken, iyileşme dönemine kadar yeni saçların uzaması engellenir.Bununla birlikte, klinik çalışmalarda saçkıran hastalığının başka sağlık sorunlarıyla birlikte ortaya çıkabildiği de gözlemlenmiştir. Tip 1 diyabet, eklem romatizması gibi otoimmün kökenli hastalıkların seyrinde alopesi areataya rastlanmıştır. Alopesi areatanın aynı zamanda genetik özellik gösterebildiği, ailesinde saçkıran hastalığı olan kişilerde de benzer rahatsızlığın meydana gelebileceği de tespit edilmiştir.

Saçkıran Belirtileri Nelerdir?

Saçkıran hastalığının temel klinik semptomu; kişiden kişiye şiddeti, sıklığı ve süresi değişkenlik gösteren saç kaybıdır. Bazı hastalarda küçük alanlarda saç kaybı görülebilirken, bazı hastalarda ise birleşme eğiliminde olan geniş alanlar hâlinde, çok miktarda saç kaybı meydana gelebilir. Saç kayıpları ataklar hâlinde yaşanabildiğinden saçlar, dökülme dönemleri arasında geri uzayabilir.Hastalığın başlangıç dönemlerinde, özellikle başın arka kısmında yaşanan ufak saç kayıpları, sabah uyanıldığında yastıkta bulunan saç tutamları ile fark edilebilir. Ufak kayıplarda tutulan bölgenin belirlenmesi zor olabilir ve hastalık tanısı bu nedenle gecikebilir. Ancak, saçkıran hastalığı tanısının kesinleşmesi için saç kaybı bulgusu tek başına yeterli değildir; başka sağlık sorunlarının seyrinde de saç kayıpları izlenebilir. Bu nedenle tanının uzman bir hekim tarafından, ayrıntılı bir değerlendirme sonrası konulması gereklidir.