HUZURSUZ BACAK SENDROMU NEDİR
Aynı zamanda Willis-Ekbom hastalığı olarak da bilinen Huzursuz Bacak Sendromu, yani kısaca HBS, bireyin rahatsız edici bir his nedeniyle bacaklarını hareket ettirmek üzere kontrol edilemeyen bir dürtü veya ihtiyaç duyması ile ortaya çıkan, kronik bir hareket bozukluğudur. Bu durum genellikle otururken veya uzanırken akşam veya gece saatlerinde gerçekleşir. Hareket etmek rahatsızlık hissini geçici olarak hafifletir.
Huzursuz bacak sendromu her yaşta başlayabilir ve genellikle ilerleyen yaşla birlikte kötüleşir. Uyku düzeninde müdahale edecek seviyelere ulaştığında günlük aktivitelerde zorlanmaya yol açabilir.
Alınacak birkaç basit kişisel bakım önlemi huzursuz bacak sendromunun semptomlarını hafifletmek için yeterli olabilir. Bununla birlikte daha ağır HBS sorunu olan bireylere yardımcı olabilecek çeşitli ilaçlar mevcuttur.
Huzursuz Bacak Sendromuyla Hangi Bölüm İlgilenir?
Huzursuz bacak sendromunun tanısı klinik olarak konulur. Huzursuz bacak sendromu hastalığı çeşitli ilaçlarla kontrol altına alınabilmektedir. Huzursuz bacak sendromu hastalığı için nöroloji ya da psikiyatri bölümünden randevu alabilirsiniz.
Huzursuz Bacak Sendromunun Nedenleri Nelerdir?
Huzursuz bacak sendromunun kesin nedeni birçok vakada belirlenmemiştir. Araştırmacılar, durumun kas hareketlerini kontrol etmek için beyin tarafından salgılanan dopaminde bir dengesizlikten kaynaklandığını düşünmektedir.
Huzursuz bacak sendromu ortada bilinen herhangi bir neden olmaksızın ortaya çıkabileceği gibi, demir metabolizmasında oluşan bozukluklar, bir takım kronik hastalıklar ve çeşitli ilaçların yan etkileri sebebiyle de ortaya çıkabilmektedir
Huzursuz bacak sendromu çocukluk dönemi de dahil olmak üzere herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Hastalık artan yaşla birlikte daha yaygın olarak görülür ve kadınlarda erkeklerden daha yaygındır.
Özellikle 40 yaş altında görülen vakalarda huzursuz bacak sendromunun kalıtsal olarak aileden geldiği düşünülmektedir. Bununla birlikte hamilelik veya benzeri hormonal değişiklikler huzursuz bacak sendromunun semptomlarını geçici olarak ağırlaştırabilir.
Bazı kadınlar hamilelikleri sırasında, özellikle son üç ayda ilk defa huzursuz bacak sendromu belirtileri yaşamaya başlayabilirler. Bu tür vakalarda genellikle doğumdan sonra, hormonal dengelerin normale dönmesiyle birlikte semptomlar kaybolur.
Huzursuz bacak sendromu genellikle altta yatan ciddi bir tıbbi problemle ile ilişkili değildir, ancak bazı vakalarda diğer koşullara eşlik edebilir:
Bazen diyabet ve alkolizm gibi kronik hastalıklardan bireyin elleri ve ayaklarındaki sinirlerde hasar meydana gelebilir. Bu hasar periferik nöropatiye yol açar.
Anemi sorunu olmadan bile, demir eksikliği huzursuz bacak sendromuna neden olabilir veya var olan bir durumu daha ağır bir hale getirebilir. Bireyin mide veya bağırsaklardan kanama öyküsü varsa, ağır adet dönemleri yaşıyorsa veya sık aralıklarla kan bağışı yapıyorsa demir eksikliğini olabilir.
Eğer bireyde böbrek yetmezliği varsa, yine anemi ile birlikte demir eksikliği de olabilir. Böbrekler düzgün çalışmadığında, kandaki demir depoları azalabilir. Bu ve vücut kimyasında meydana gelen diğer değişiklikler huzursuz bacak sendromuna neden olabilir veya var olan bir durumu daha ağır bir hale getirebilir.
Hasar veya yaralanma sonucu omurilikte meydana gelen lezyonlar huzursuz bacak sendromu ile ilişkilendirilmiştir. Omuriliğe anestezi verilmesine neden olan tıbbi müdahaleler de huzursuz bacak sendromuna yol açabilir.
Huzursuz Bacak Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Huzursuz bacak sendromunun başlıca belirtisi, adından da anlaşılacağı üzere bacakları hareket ettirme dürtüsüdür. Bu dürtüye eşlik eden diğer karakteristik semptomlar arasında en yaygınları aşağıda sıralanmıştır:
Dinlenme veya bir süre hareketsizlik döneminden sonra başlayan duyumlar yaygın semptomlar arasındadır. Bu hisler genellikle araba koltuğunda, uçakta veya sinemada uzun süre oturduktan ya da bir yerde bir süre hareketsiz bir şekilde uzandıktan sonra başlar.
Akşamları semptomlar genel olarak daha kötüleşir ve en ağır hali genellikle geceleri ortaya çıkar.
Huzursuz bacak sendromu hareketle birlikte rahatlama eğilimi gösterir. HBS belirtileri gerinme, ayakları sallama, ya da yürüme sonucunda azalır.
Gece bacak seğirmesine yol açabilir. Sağlık uzmanları huzursuz bacak sendromunun daha yaygın görülen ve uyku esnasında periyodik uzuv hareketi adı verilen bir durum ile ilişkili olduğunu düşünmektedir. Bu durum bireyin uyku esnasında bacaklarının kıpırdamasına ve muhtemelen gece boyunca tekmeleme hareketine neden olur.
Huzursuz bacak sendromu bulunan insanlar tipik olarak semptomlarını bacaklarında veya ayaklarında hissettikleri anormal, hoş olmayan duyumlar olarak tanımlar. Bu duyumlar genellikle her iki bacakta da ortaya çıkar. Daha nadir vakalarda bu duyumlar kolları da etkiler.
Duyumların genel olarak uzvun içinde değil de ciltte ortaya çıktığı gözlemlenmektedir. Hissedilenler arasında tarama hissi, sürünme hissi, çekilme hissi, nabız hissi, ağrı hissi, kaşıntı ya da elektriklenme hissi olduğu ifade edilmektedir.
Bazı vakalarda bireylere bu hislerin tam ne olduğunu açıklamak zor gelmektedir. Huzursuz bacak sendromundan muzdarip bireyler durumu genellikle kas krampı ya da uyuşma şeklinde tanımlamazlar. Ancak bacakları hareket ettirme arzusu hemen her vakada tutarlı bir şekilde görülmektedir.
Aynı şekilde, semptomların şiddetinde dalgalanma görülmesi de yaygın bir durumdur. Huzursuz bacak sendromunun belirtileri aralıklarla belirli bir süre ortadan kaybolabilir, ancak hemen her vakada geri dönecektir.