HANGİ YAŞTA HANGİ SAĞLIK KONTROLLERİNİ YAPTIRMALIYIZ
Sadece çocukluk döneminde değil, erişkin yaşlarda da sağlığın takip edilmesi yaşam kalitesi, olası hastalıkların erken teşhisi ve kronik hastalıkların takibi anlamında büyük önem taşıdığını belirten Dr. Hizan Nur Bucak Batı, “Düzenli şekilde ve belli aralıklarla sağlık kontrolü ve Check-Up yaptırmak, bir takım sağlık sorunlarının henüz baş göstermeden önlenmesini sağlıyor. Bunun yanı sıra bazı hastalıklarda da erken tanı konulması, tedavi sürecini kısaltarak başarılı sonuçlar alınmasında etkili oluyor” dedi
Check-Up’ın yani düzenli sağlık kontrolünün genel olarak kişinin sağlık geçmişi, fiziksel muayene, görüntüleme ve testleri içerdiğini belirten Dr. Hizan Nur Bucak Batı, “Check-Up ve ilgili kontroller ile kişiye genel sağlık durumu ile ilgili bilgi vermenin yanı sıra, kronik hastalıklar için olası risk faktörlerini tanımlanabilir, belirti vermeyen bir hastalığı varsa bununla ilgili bir teşhis yapılabilir. İnsanların sağlıklı yaşamaları için genel sağlık durumu tablosuna göre beslenmeden düzenli spor yapmalarına kadar kişiye özel bir yol çizilebilir, son kontrollerinden bu yana sağlık verileri güncellenir ve bir öncekilerle karşılaştırma yapılabilir” dedi.
Düzenli Check-Up ve sağlık kontrolü yaptırmanın faydaları nelerdir?
Dönemsel Sağlık Taraması’nın (Check-Up) hiçbir şikâyeti olmayan kişilerde, gizli kalmış ve ileride hastalığa yol açabilecek problemlerin saptanması ve önleyici tedbirlerin alınmasında büyük önem taşıdığını ifade eden Dr. Hizan Nur Bucak Batı, “Hastalık ortaya çıkmadan önce gerekli önlemleri alarak kişinin sağlıklı kalmasını sağlamak çok önemlidir. Bu nedenle, hiçbir şikâyeti olmasa da her insanın belirli periyotlarla doktora başvurarak genel sağlık kontrolünden geçmesi gerekmektedir. Bu periyotlar yaşa ve kişinin genel durumuna göre değişebilir. 6 ayda bir yapılacak olan Check-Up ile meme, rahim ağzı, prostat ve kalın bağırsak kanserlerinin erken dönemde teşhisi mümkündür. Çağımızın hastalıkları olan koroner arter hastalıkları, kanser, hipertansiyon gibi pek çok erken ve doğru tanı, yaşam süresi ve kalitesi açısından son derece önemlidir. Ayrıca hiçbir belirti vermeden ve hastada hiçbir şikâyete neden olmadan yıllarca sinsice seyreden beyin, kalp, böbrekler gibi hayati organlara da zarar veren hipertansiyon, kolesterol yüksekliği ve diyabet gibi hastalıklarda da erken teşhisin ve düzenli tedavinin önemi büyüktür. Karaciğer hastalığı, meme, rahim, kalın bağırsak, mesane ve prostat gibi sık görülen bazı kanserlerin de erken teşhisi hayati önem taşımaktadır. Önemsiz olduğunu düşündüğünüz bir belirti bile çok önemli bir hastalığın habercisi olabilir. Unutmamak gerekir ki çok hastalık erken dönemde fark edilirse, uygulanacak tedavinin başarısı da o denli fazla olmaktadır. Bu nedenle yılda bir kez yaptırılacak Dönemsel Sağlık Taraması (Check-Up) ile sağlığınızdan emin olmak mümkündür” dedi.
Hangi yaşta hangi kontrolü yaptırmalıyız?
Yaş guruplarına göre kontrollerin nasıl yapılması hakkında detayları paylaşan Batı “Kanser, şeker hastalığı, yüksek tansiyon, kalp hastalığı gibi birçok sağlık sorununun fark edilebilir belirtileri ortaya çıkmadan önce tanı konulması, kişinin kendisini sağlıklı hissederken de kontrollerini düzenli yaptırması ile mümkün olabiliyor. Herhangi bir kronik sistemik hastalığı olmayan ve ciddi ailevi riskler taşımayan sağlıklı kadınlar ve erkeklerin daha uzun ve sağlıklı yaşamaya kontroller genel yaklaşım ile şöyle gruplanabilir:
"- Kadınların 20 yaşından 40 yaşına kadar en az 2 yıllık periyotlarda genel doktor muayenesi, temel kan testleri ve idrar analizi, akciğer grafisi, meme kontrolü, jinekolojik kontrol yaptırması,
- Erkeklerin 20 yaşından 40 yaşına kadar en az 2 yıllık periyotlarda genel doktor muayenesi, temel kan testleri, idrar analizi ve akciğer grafisi yaptırması,
- Kadınların 40 yaşından itibaren yılda bir genel doktor muayenesi, temel kan testleri ve idrar analizi, EKG, akciğer grafisi, mamografi, gaitada gizli kan testi, jinekolojik kontrol ve smear testi yaptırması,
- Erkeklerin 40 yaşından itibaren yılda bir genel doktor muayenesi, temel kan testleri ve idrar analizi, EKG, akciğer grafisi, gaitada gizli kan testi, ürolojik kontrol ve PSA testi yaptırması,
- 50 yaş ve sonrasında ise yukarıdakilere ek olarak hem kadınlar hem de erkeklerin herhangi bir şikayeti bulunmasa da kolonoskopi ve endoskopi yaptırması ve sonuca göre periyodik takibini gerçekleştirmesi gerekiyor.
- Bunların yanı sıra, sigara kullanan, aile öyküsü bulunan, şeker veya yüksek tansiyon gibi sağlık sorunları olan kişilerin en geç 40 yaş ve sonrasında maksimum 2 yıllık periyotlarda Eforlu EKG ve kardiyoloji kontrolü yaptırması öneriliyor.”
Bağışıklığımız ile ilgili Check-Up yaptırarak bilgi alabilir miyiz?
Son olarak Check-Up’un bağışıklık sistemi hakkında da temel anlamda bilgi vereceğini aktaran Batı, “Son dönemde Covid-19 pandemisi nedeniyle, bağışıklık sisteminin durumu ve ilişkisi sık sık gündeme getirilmektedir. Gerçekten de, benzer koşullarda görünen kişilerden birisi hastalığı daha ağır geçirirken, diğeri hafif geçirmekte ve iyileşmektedir. Bu durum, ancak kişilerin bağışıklık sisteminin gücünün yerinde olup olmaması ile açıklanabilir. Bağışıklık sisteminin durumunu yüzde yüz açıklayabilecek parametreler ortaya koymak iddialı bir görüş olacaktır. Ancak, belirtilen parametreler, bağışıklık sistemi ile ilgili temel test parametreleri olarak kabul edilebilir. Bu testlerle, en azından bağışıklık sisteminde yer alan bağışıklık yanıtlarının yerinde olup olmadığı yanında, doku ve organ fonksiyonlarının durumu da ortaya konularak, kişinin enfeksiyonlara ne ölçüde hazır olduğu hakkında temel bir fikir edinebiliriz” diyerek sözlerini sonlandırdı.
KAYNAK: CNN TÜRK
