Günümüz Modern Tarz Tanımlarından “Fasilitatör” (Kolaylaştırıcı) Nedir?

Fasilitatör, toplantılar veya tartışmalar sırasında bir grup insanın birlikte daha iyi çalışmasına, ortak hedeflerini anlamasına ve bu hedeflere nasıl ulaşılacağını planlamasına yardımcı olan kişidir. Bunu yaparken kolaylaştırıcı "tarafsız" kalır, yani tartışmada belirli bir pozisyon almazlar.

Bazı kolaylaştırıcı araçlar, grubun toplantıda önceden var olan veya ortaya çıkan anlaşmazlıklar konusunda fikir birliğine varmasına yardımcı olmaya çalışacak ve böylece gelecekteki eylemler için sağlam bir temele sahip olacaktır.

FASİLİTATÖR NEDİR?

Fasilitasyon, Kelime olarak kolaylaştırıcı anlamına gelmektedir. Bir diğer deyişle kolaylaştırmak, iş yaşamında birçok yöneticinin yararlandığı, problemlere yaratıcı çözümler üretebilmek, değişime uyum sağlayabilmek ve strateji geliştirebilmek için kullanılan bir yöntemdir. Fasilitasyonun özünde, katılım ve iş birliği yatar. Yani aslında fasilitasyonun amacı ekibin katılımını sağlayarak “işleri kolaylaştırmak” diyebiliriz.

Görüşmelerin gidişini üyelerin özgürce seçmelerine ve kendiliğinden eğilimlerine bırakan küme çözümlemelerinde bir ayrıştırıcı ya da sorun çözümleyici konumunda olan gözlemcidir.

Fasilitasyon; Tepki veya etkiyi kolaylaştırma durumu. Kolaylık anlamına gelir.

Bir eğitim düzenlemek, bir program yürütmek veya bir toplantıya başkanlık etmekle görevlendirilmişseniz, bir Gündem yönetmeye çalışmanın ne kadar zor olabileceğini tahmin edersiniz.

Fasilitasyon yani Kolaylaştırmanın üç temel ilkesi:

· Kolaylaştırıcı, bilgelik ve bilginin merkezi değil, insanların bir süreçte birlikte ilerlemesine yardımcı olan bir rehberdir. Bu, kolaylaştırıcının fikir vermek için değil, grup üyelerinin fikir ve fikirlerini ortaya çıkarmak için orada olduğu anlamına gelir.

· Kolaylaştırma, yalnızca neyin başarıldığına değil, insanların öğrenme veya planlama sürecine nasıl katıldıklarına odaklanır.

· Kolaylaştırıcı tarafsızdır ve asla taraf tutmaz. En önemli şey, toplantıya katılanların ne söyleyeceğidir.

Fasilitatörün Ana Görevleri ise Şunlardır:

· Herkesin katılma konusunda rahat hissetmesini sağlamak

· Herkesin fikirlerinin duyulmasını sağlayan bir yapı geliştirmek

· Üyelerin toplantıya katkılarından dolayı kendilerini iyi hissetmelerini sağlamak

· Grubun, fikirlerin ve kararların yalnızca liderin değil, kendilerine ait olduğunu hissetmesini sağlamak.

· Herkesin fikirlerini desteklemek ve söylediklerinden dolayı kimseyi eleştirmemek.

· Toplantının ve organizasyonun amaçlarını anlamak

· Grubu gündemde tutmak ve ilerlemek

· Sessiz katılımcıları dışarı çekmek ve otoriter olanları kontrol etmek de dahil olmak üzere herkesi toplantıya dahil etmek

· Kararların demokratik bir şekilde alınmasını sağlamak

Fasilitasyon (Kolaylaştırma) becerilerine neden ihtiyacınız var?

İyi bir planlama yapmak, üyeleri dahil etmek ve kuruluşunuzda gerçek liderlik fırsatları ve üyelerinizde beceriler yaratmak istiyorsanız, kolaylaştırıcı becerilere ihtiyacınız vardır. İyi bir öğrenme ve planlama sürecini nasıl şekillendireceğiniz ve yürüteceğiniz hakkında ne kadar çok şey bilirseniz, üyeleriniz kendi fikirleri ve katılımları konusunda o kadar güçlü hissedecek, kuruluşunuza yatırım yapmaya devam edecek, sorumluluk ve sahiplenme üstlenecek ve toplantılarınız o kadar iyi olacaktır.

Fasilitatörlüğü herkes öğrenebilir mi?

Evet. İyi bir kolaylaştırıcı olmak hem bir beceri hem de bir sanattır. İnsanların belirli teknikleri öğrenebileceği ve pratik yaparak becerilerini geliştirebileceği bir beceridir. Bazı insanların bu konuda diğerlerinden daha yetenekli olduğu bir sanattır. Bazen organizasyon liderlerinin toplantıları kolaylaştırması gerekir: bu nedenle, yönetim kurulu başkanlarının nasıl kolaylaştırılacağı konusunda eğitilmesi gerekir.

Fasilitasyona Giriş

Fasilitasyon, yöneticiler tarafından katılımcıların belirli bir konuyla ilgili bilgilendirilmesine, bu bilgileri özümsemesine ve karar verme aşamalarına katılmasına yardımcı olmak için kullanılan bir tekniktir. Katılımcılar içerikle tanıştırılır ve daha sonra yönetici tartışmayı teşvik ederken, katılımcılar deneyimi geliştirmek için adımlar atar ve önerilerde bulunurken sorular sorar.

Katılımcıların ilgisini çekmeye yardımcı olmak için beş fasilitasyon taktiği:

· Katılımcıların belirli bir hedefe ulaşmalarına yardımcı olacak etkinlikler tasarlayın.

· Kendini hazırlama, öğrenme ortamını hazırlama ve içeriği hazırlayın.

· Katılımcıların heyecanlı olmalarını, motive olmalarını ve başından itibaren katılmalarını sağlayacak bir etki yaratın.

· Sorular, rol oyunları, uygulama alıştırmaları ve katılımcıların deneyimlerini paylaşmaları ve birbirlerinden öğrenmeleri için fırsatlar gibi çeşitli öğrenme deneyimleri ile katılımcıların oturum boyunca katılımlarını sağlayın.

· Bir katılımcı bilinçli veya bilinçsiz olarak, eğitim amacı, içeriği, yöntemine karşı hoşnutsuzluk ifade ettiğinde ortaya çıkan işlevsiz durumu yönetin.

Gittikçe daha fazla sayıda okul ve kolej, öğretmenlere rollerini tek sınıf lideri olmaktan çıkarıp, öğrencilerin kendilerine liderlik etmelerine yardımcı olan bir role geçmelerini tavsiye etmektedir. En güçlü öğrenme türünün ne düşünmesi gerektiğinin kendisine söylenmesinden değil, bunun hakkında kendi başına nasıl düşüneceğini öğrenmekten geldiğini fark ediyorlar.

Klasik Öğreti ve Fasilitatör (Kolaylaştırma) Farkı

Klasik Öğreti Fasilitatör (Kolaylaştırıcı)

Sunucu, Öğreten veya Bilgi veren, genellikle bir ders aracılığıyla bilgi verir. Kolaylaştırıcı, genellikle tartışma veya rol yapma oyunları gibi etkinlikler yoluyla herkes için öğrenmeyi geliştirir.

Sunucu, konuyla ilgili bilgilerini paylaşan uzmandır. Kolaylaştırıcı, grup üyelerine bilgi paylaşmaları ve birbirlerinden öğrenmeleri için fırsatlar sunar.

Sunucu çoğu zaman konuşarak geçirir. Kolaylaştırıcı çoğu zaman soru sorarak, başkalarını konuşmaya teşvik ederek ve etkinlikler sırasında öğrencilerin sorularını yanıtlayarak geçirir

Sunucu genellikle bir sahnede veya odanın önündedir. Kolaylaştırıcı genellikle öğrencilerin sorularını yanıtlamaya veya etkinliklerin nasıl ilerlediğini izlemeye yardımcı olmak için sınıfta dolaşır

FASİLİTASYON TÜRLERİ NELERDİR?

İş kolaylaştırıcıları

İş kolaylaştırıcıları iş dünyasında ve diğer resmi kuruluşlarda çalışır, ancak kolaylaştırıcılar çeşitli diğer grup ve topluluklarla da çalışabilir.

Çatışma çözümü kolaylaştırıcıları

Çatışma çözümü kolaylaştırıcıları, bir çatışma sırasında ve sonrasında barış ve uzlaşma süreçlerinde kullanılır. Çatışma çözümü kolaylaştırıcıları çatışan gruplara (veya toplumlara) tarafsız olmalı ve demokratik diyalog kurallarına uymalıdır. Taraf tutamaz veya kişisel görüşlerini ifade edemezler.

Eğitim kolaylaştırıcıları

Diyalog öğrenimindeki eğitimciler ve diğer akran eğitimi yaklaşımları genellikle kolaylaştırıcı görevi görür. Öğrencilerin kendi öğrenimleri için mümkün olduğunca fazla sorumluluk almaları amacıyla çalışır. Eğitim kolaylaştırıcıları yetişkin eğitiminde kullanılır. Bu kolaylaştırıcılar her zaman konu uzmanı değildir ve katılımcıların mevcut bilgisinden yararlanmaya ve ardından bilgi boşluklarının belirlendiği ve üzerinde anlaşmaya varıldığı eğitime erişimi kolaylaştırmaya çalışırlar.

Mini Grup kolaylaştırıcıları

Kolaylaştırıcılar, küçük ve orta ölçekli gruplardaki katılımcıların bir toplantı gündemi üzerinde çalışmasına yardımcı olabilir. Kolaylaştırıcı genellikle bir zamanlar başkanın rolü olacak olanın yerine atanır.

Sarmalayan Toparlayıcı kolaylaştırıcıları

Sarma kolaylaştırıcıları, sosyal hizmetler topluluğundaki kolaylaştırıcılardır. Bu terimi, kolaylaştırıcılar tarafından bir dizi faktörü dikkate alarak kullanılan geniş, bütünsel yaklaşımı ifade eder. Engelli, Çocuk, bebek birçok ihtiyaç sahibine hizmet ihtiyacını karşılarlar. Toplantılar düzenler, ekip üyelerini dahil eder ve takip eder.

SONUÇ OLARAK FASİLİTATÖR VE FASİLİTASYON İÇİN NELER SÖYLENEBİLİR:

Fasilitasyon, bir grubun birlikte çalışma becerilerini geliştirmelerine, sorunları belirleyip çözmelerine, karar alabilmelerine ve çatışmaları ele almalarına yardımcı olur. Fasilitasyonun rolü, sinerji yaratarak, yeni fikirler üreterek ve fikir birliğine ve anlaşmaya vararak grubun birlikte daha verimli çalışmasına rehberlik etmektir. Bu rol için, profesyonel fasilitatörlerle çalışabilirsiniz. Etkili fasilitatörler grup dinamikleri ve süreçlerine odaklanmalıdır. Nihayetinde gruba karşı sorumludurlar ve grubun güvenini kazanmak zorundadırlar.

FASİLATATÖR OLARAK DURUMU KOLAYLAŞTIRARAK…

· İyi bir gündem tasarlayın.

· Hem içeriğin hem de sürecin farkında olun.

· Grubun amaçlarına doğru ilerlemesini sağlayın.

· Herkesin ilgisini canlı tutmak için çeşitli kolaylaştırma araçları kullanın.

· Herkesten en iyi katkıyı almak için güvenli ve güçlendirici bir atmosfer yaratın.

· Grubun toplantı için bir yapıya ve sürece karar vermesine ve buna bağlı kalmasına yardımcı olun.

· Karara varılana kadar eğitim veya görüşmenin her seferinde hedefe odaklamayı sağlayın.

İyi bir kolaylaştırıcı olmak için birçok beceri gereklidir. Bir kolaylaştırıcının temel becerileri, iyi toplantı uygulamalarını takip etmekle ilgilidir: zaman tutma, üzerinde anlaşmaya varılan bir gündemi takip etme ve net bir kayıt tutma.

Üst düzey beceriler, grubu ve bireylerini grup dinamikleri ışığında izlemeyi içerir. Ek olarak, kolaylaştırıcıların ayrıca yeniden ifade etme yeteneği de dahil olmak üzere çeşitli dinleme becerilerine ihtiyaçları vardır; bir konuşma yığını, insanları dışarı çekmek; katılımı dengelemek ve daha suskun grup üyelerine yer açar.

Başarılı bir kolaylaştırıcı, başkalarına saygıyı ve bir insan grubundaki birçok gerçeklik katmanının dikkatli bir farkındalığını somutlaştırır.

Bir fikir birliğine varılamaması durumunda kolaylaştırıcı, gruba onu bölen farklılıkları anlamada yardımcı olacaktır.

Liderlik artık evrim geçirmektedir. Liderler özellikle yetişemediği noktalarda rol modeller oluşturur ve iş planlaması ve bölümlemesi yapmaya başlar. Bunun için yetkili kişiler kolaylaştırıcılardır. Bir şirkette birçok lider olabileceğinin işaretini simgelerler. Ve geleceğin CEO yahut Yön Verici Lider Adaylarıdır. Unutulmamalıdır ki zaten bir Yöneticinin her şartta ve durumda fasilitatör ve kolaylaştırıcı olması gerekir.

İster eğitim hayatında öğreten olun ister sosyal bir gruba veya ihtiyaç sahiplerine yardımcı olun, ister işinizin bir parçası olsun ve yahut gönüllü girişimlerde bulunun. Her ne yapıyorsanız Kolaylaştırıcı olursanız ekipleri, grupları, toplulukları, insanları ve çevrenizi olası zorluklardan, çatışmalardan ve standart vasatlıktan kurtarabilme imkânınız vardır veya gerçekleşeceği zaman ki şans sizi bekliyor olacaktır.

Cihan FULSER

• (Koçların Mekânı) YouTube Kanal Ortağı ▪️ Podcaster ▪️

• (Bugün, Hemen, Şimdi!) Radyo Yayıncısı ▪️ Yazar ▪️ Konuşmacı

• Koç ▪️ Mentor ▪️ Eğitmen ▪️ Liderlik ▪️ Danışman (İş Geliştirme, Marka, Yönetim, Kişisel Gelişim, Satış, Pazarlama)

• LinkedIn https://www.linkedin.com/in/cihanfulser/ • Facebook https://www.facebook.com/CihanFulserPcc • YouTube https://www.youtube.com/cihanfulser • Instagram https://www.instagram.com/gisar_yuhako • Twitter https://twitter.com/cfulser