B12 EKSİKLİĞİ HANGİ BELİRTİLERLE ORTAYA ÇIKAR
Yaşam için zorunlu olan B12 vitamininin eksikliği çeşitli semptomlara neden olabileceği gibi ciddi nörolojik sorunlara ve kansızlığa yol açabiliyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Şirin Seçkin, çocukta B12 eksikliğinin erkenden fark edilmesi gerektiğine dikkat çekerek, "B12 eksikliği depresyona, ruhsal durumun durgunlaşmasına, enerjinin azalmasına, huzursuzluğa, denge bozukluğuna, muhakeme, öğrenme-algılama güçlüğü, odaklanamama ve unutkanlığa yol açabilir" dedi
B12 vitamini eksikliği bir dizi belirtiyle kendini gösteriyor olabilir. Hücre bölünmesi ve yeni hücre yapılması için B12 vitaminine ihtiyaç duyuluyor. B12 sinir hücreleri ve tüm kan hücrelerinin yapımında yer alan iki önemli enzim için gerekli. Yokluğunda da kansızlık ve sinir sisteminde ciddi geri dönüşü olmayan hasarlara neden olur. Nörolojik problemlerin yanında psikolojik rahatsızlıklara da sebebiyet verir.
ÇOCUKTA B12 EKSİKLİĞİ MUHAKEME, ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ VE ODAKLANAMAMAYA YOL AÇABİLİR
Çocuklarda B12 eksikliğinin ne tür sorunlara yol açabileceğini aktaran Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Şirin Seçkin, şöyle konuştu: "Nöronların yani sinir hücrelerinin metabolizması bozulur, hücrelere zarar veren malonik asit birikmeye başlar. Bu durum depresyona, ruhsal durumun durgunlaşmasına, enerjinin azalmasına, huzursuzluğa yol açmaktadır. Denge bozukluğu, muhakeme, öğrenme-algılama güçlüğü, odaklanamama, unutkanlık gelişir."
B12 EKSİKLİĞİ SÜRESİ UZADIKÇA ŞİKAYETLER KALICI HALE GELİYOR
Öte yandan B12 eksikliğine erken dönemde müdahale edildiğinde bahsi geçen belirtilerin tamamının düzeldiğini söyleyen Dr. Seçkin, "Erken dönemde B12 verilmesi bunların tümünü düzeltir. Ancak eksiklik süresi arttıkça kalıcı ciddi hasarlar gelişir. Ellerde ve ayaklarda simetrik yani hem sağ hem solu eşit tutan minik felçler, karıncalanma, batma-yanma hissi gelişir. Parkinson benzeri yürüme bozukluğu gelişir. Refleksler azalır, iki yakın nokta arası mesafe algılanamaz. Büyüme-gelişme geriliği, sürekli uyuklama hali meydana gelir. Baş ağrısı, kabızlık, mide bulantısı, kusma, şişkinlik, hazım güçlüğü ve gaz gözlenir. İştahsızlık ve kilo kaybı da gelişebilir. B12 eksikliğinde homosistein yükselir bu da bağırsak hareketlerini yavaşlatır. Daha ileri eksiklikte ise ishal gelişir" diye konuştu.
HANGİ BESİNLERDE B12 BULUNUR?
B12'nin özellikle kırmızı et, yumurta, tavuk, balık, çok az miktarda da süt ürünlerinde bulunduğunu söyleyen Dr. Seçkin, "Bu vitamin hayvanların bağırsağında yapılır. Bitkilerde bulunmaz. Lahana turşusu ve yosunlarda az bir miktar bulunur ama bu günlük ihtiyacı karşılamaya yetmez" dedi.
VEGAN DİYETLE BESLENENLER DİKKAT!
Dr. Seçkin, B12'nin 3-12 yıl arası yetecek kadar karaciğerde depolandığını ifade ederek, şunları söyledi: "Ancak tam vegan diyetle beslenenlerde, süt verenlerde ya da hamilelerde eksiklik çok daha kısa sürede gelişir. Pankreas bozukluğu, mide-bağırsak hastalıklarında da eksiklik daha kısa sürede başlar. Bebeklerde de yetersizlik aylar içerisinde gelişir.
B12 diyetle eksik alınabilir, vejeteryan ya da vegan beslenenlerde gözlenir. Ayrıca reflüsü olan ya da besin intoleransı ya da alerjisi olanlarda eksiklik gelişebilir. Yaş ilerledikçe vitamin yeterli alınsa da bağırsaklardan emilimi bozulur. Bazı ilaçlar B12 nin bağırsaklardan emilimini bozar, örneğin reflü ilaçları, mide koruyucu ve antiasit ilaçlar. Erişkinlerde alkol kullanımı da benzer bir etki yaratır."
Dr. Seçkin, B12 eksikliğinin erken dönemde görülen belirtilerini şöyle sıraladı: "Erken dönemde dil kırmızı ve şiştir, kaşınır, yanma-batma hissi gelişir, hasta dilinin büyüdüğünü söyler, eksiklik ilerledikçe dil düzleşir, küçülür, dudaklar çatlar, dudaklar da kırmızı ve şiştir. Tat ve koku kaybı başlar.
Bacak, ayaklarda, el sırtında ve ayak tırnaklarında koyu renkli lekeler gelişir. Kırmızı renkli döküntü, sarılık, vitiligo, solukluk, saçlarda incelme, kırılma ve dökülme, saçların erken ağarmasına yol açar."
B12 FAZLA ALINDIĞINDA ZEHİRLER Mİ?
Dr. Seçkin, "Suda çözülen bir vitamin olduğu için vücutta birikmez, böbreklerle atılır. Ancak yüksek doz ciltte akne oluşmasına yol açabilir. Vitamin kesilince de birkaç hafta içinde cilt normale döner" dedi.
